Hoe moet de Manfred symfonie van Tchaikowski klinken? In de Volkskrant van vandaag stond een lovende recensie over de uitvoering van Jaap van Zweden met het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Maar wat maakt een uitvoering tot een goede uitvoering? Je kunt luisteren naar de opbouw, naar ritmische gelijkheid, naar homogeniteit, naar transparantie, naar klank evenwicht, naar tempo opvatting en ga zo maar door.

Ik heb vijf fragmenten van deze symfonie genomen en steeds drie uitvoeringen met elkaar vergeleken.

• Fragment 1: Het begin van het eerste deel moet wat mij betreft vooral de dramatiek neerzetten.
• Fragment 2. Dit stukje komt ook uit het eerste deel. Hier gaat het onder andere om de sfeer die vooral door de strijkers wordt neergezet.
• Fragment 3. Het begin van het tweede deel is een virtuoos scherzo. Daar moet de lichtheid en speelsheid ondanks de moeilijke ritmiek en snelle loopjes worden uitgebeeld.
• Fragment 4: Hier bouwt Tchaikowski het derde deel van de symfonie heel spannend af naar een nulpunt om zo het allegro agitato wat er na komt des te beter te kunnen laten uitkomen.
• Fragment 5: Het fugato uit het laatste deel. Dit moet wat mij betreft niet alleen helder klinken maar het moet ook een mooie interne opbouw hebben.

Welk orkest en welke dirigent doet het ‘t beste? Probeer de opnametechniek en live-registraties met bijgeluiden zo goed mogelijk buiten beschouwing te laten. Je hoort:

1. Orchestra Sinfonica di Milano Giuseppe Verdi, Xian Zhang
2. Rotterdams Philharmonisch orkest, Jaap van Zweden
3. Bournemouth Symphony Orchestra, Constantin Silvestri

Maar de volgorde bij elk deel verklap ik niet. Leuk als mensen reageren en zeggen welk fragment volgens hun het beste wordt uitgevoerd en eventueel ook waarom. Ik zal later verklappen wie wat speelde.

Fragment 1a, b en c: het begin van het stuk

Fragment 2a, b en c: uit het eerste deel

Fragment 3a, b en c: begin van het tweede deel

Fragment 4a, b en c: einde van het derde deel

Fragment 5a, b en c: fugato uit het vierde deel