Categorie archief: recensie
Exodus
Het hoogtepunt van twee dagen Musica Sacra in Maastricht was voor mij het concert in de Synagoge op zondagmiddag. We luisterden daar naar een pianorecital van de in Duitsland wonende Russische pianist Jascha Nemtsov. In vier keer drie kwartier, waar … Lees verder
Trailblazer
Een trailblazer is een pionier. Aan de rand van de gletsjer zien we al plantjes opkomen, het zijn pioniers, ze lijken de weg te banen voor andere begroeiing. Zo’n pionier is Soldanella Pulsilla, of alpenklokje. Je ziet hem op die … Lees verder
Mes frères et moi
Maarten van Rossem bekende dat hij zijn tranen niet kon tegenhouden als hij een impromptu van Schubert hoorde. Mijn vader huilde nooit maar toch zag ik een keer tranen bij hem toen hij in een verder leeg huis zat te … Lees verder
Il Buco
Il buco betekent letterlijk: “het gat”. Dat is de titel van een film die in Nederland afgelopen donderdag in première ging en die we gisteren zagen. De Volkskrant beloonde hem met maar liefst vijf sterren. Ik las op internet dat … Lees verder
Johann Th. Lemckert
Op 8 mei 2022, vlak na zijn 82ste verjaardag, was er een feestelijk concert in de Laurenskerk ter ere van Johann Lemckert. Dat concert had al twee jaar eerder moeten plaats vinden maar werd door corona uitgesteld. Wie is Johann … Lees verder
Koningsdagconcert
De koning en de koningin kregen een mooi koningsdagconcert op 11 april 2022 in Maastricht. Dit concert werd op Koningsdag zelf, 27 april, uitgezonden, omkleed met achtergrondinformatie. Als Limburger gaat mijn hart altijd wat sneller kloppen als ik zulke mooie … Lees verder
750 jaar Gouda
Elk jaar is er wel weer ergens een feestelijke herdenking. De orgelliefhebbers herdenken dit jaar dat César Franck 200 jaar geleden is geboren. 100 jaar geleden werd voor de eerste keer in de Grote kerk van Naarden de Matthäuspassion uitgevoerd. … Lees verder
De Vluchteling
Midden op het podium staat een geblutste auto. Achter op het podium staateen groot scherm. Je ziet beelden van de woestijn, de auto staat in dewoestijn. Het podium wordt donker. Je ziet een tomatenboer. Een tijd later zieje de stad … Lees verder
Sequentia, muziek van de vroege middeleeuwen
Een ensemble dat zich al vroeg intensief ging bezig houden met met het interpreteren van heel oude Middeleeuwse muziek is “Sequentia”. Dit ensemble werd in 1977 opgericht door Benjamin Bagby en Barbara Thornton. De laatste overleed helaas al in 1998, … Lees verder
Bezoek aan het Bonnefanten Museum in Corona-tijd
Afgelopen week was het “museumweek” en mensen met een museumjaarkaart konden naar 17 musea in Nederland gaan. Daar moest je dan wel wat voor over hebben. Voordat je aan dat avontuur ging beginnen moest je je realiseren dat je niet … Lees verder
Eindeloos bewustzijn
Onlangs kreeg ik als geschenk de zes en twintigste druk van het boek van cardioloog Pim van Lommel, “Eindeloos Bewustzijn”. De schrijver ontpopt zich in dit boek als een wetenschapper die nauwgezet probeert te achterhalen hoe het komt dat er … Lees verder
De vogelwachter
Het radioprogramma Vroege Vogels begon vanochtend om zeven uur met het geluid van de ruigpootbuizerd. Een buizerd die hier niet veel voorkomt en vooral te herkennen is aan zijn bevederde poten. En aan zijn kunst om, beter dan andere buizerds, … Lees verder
Allerzielen
Vandaag is het Allerzielen. Dat was ook een van de invalshoeken van het concert dat ik met mijn vrouw en oudste kleinzoon afgelopen zaterdag bijwoonde. Een prachtig orgelconcert dat vanwege de coronamaatregelen (slechts 30 bezoekers) twee keer achter elkaar werd … Lees verder
Lichaamstaal in Middeleeuwse afbeeldingen
Vandaag is het Allerheiligen. Dit is in de Rooms-katholieke kerk een grote feestdag. In veel landen zoals in Spanje heeft dan ook iedereen vrij, maar als deze dag op een zondag valt zoals vandaag dan heb je daar niet zoveel … Lees verder
Elegie voor Anner Bijlsma
Vorig jaar overleed Anner Bijlsma, een van Nederlands grootste cellisten. Hij was ook altijd bij de cello biennale, dit jaar voor de eerste keer niet. Gisteravond was er in het muziekgebouw aan het IJ een concert ter herdenking van Anner … Lees verder
Das Lied von der Erde
Reinbert de Leeuw heeft zich bijna 50 jaar hard gemaakt voor die modern-klassieke muziek waarvan hij vond dat die gespeeld moest worden. Hij richtte in 1974 het Schönberg-ensemble op. In 2009 fuseerde dat met het Asko-ensemble. Dit ASKO-Schönberg ensemble bleef … Lees verder
Adagio con Gran Espressione
Celliste Lidy Blijdorp speelde afgelopen zondag bij Podium Witteman onder meer een deel uit de sonate voor cello solo van de Hongaarse componist Zoltan Kodaly. Het stuk stamt uit 1915, de componist was toen 33 jaar oud. Wat een tumultueuze … Lees verder
Abschied
Drie dagen Musica Sacra, dat betekende in dit geval vier theater ervaringen tijdens prachtig weer in de mooie stad Maastricht. Met veel minder publiek dan normaal, vanwege alle coronamaatregelen. Samen met mijn vrouw was ik bij de Hoogmis in de … Lees verder
Arnt der Bilderschneider
Kijk hier naar een door mij gemaakte film van de tentoonstelling Een van de beste beeldhouwers van de vijftiende eeuw was volgens mij Arnt von Kalkar, of Arnt van Zwolle zoals hij ook wordt genoemd. Waarschijnlijk opgeleid in Vlaanderen werkte … Lees verder
Bonnefanten Museum
Maurizio Cattelan maakte een driedimensionaal zelfportret, Manhole, dat jaren lang iedereen die er langs liep aankeek, vanuit een gat in de grond. Dat was in museum Boijmans van Beuningen. Waar het nu gebleven is weet ik niet, want vanwege de … Lees verder
Maria Mater Meretrix
Muziek uit de twaalfde eeuw. Muziek uit de een en twintigste eeuw. En nog van alles daar tussen in. Gisteren in de Doelen was er een opmerkelijk concert met de titel “Maria Mater Meretrix”. Maria als beeld van de moeder … Lees verder
And Then We Danced
Nadat ik een aantal maanden geleden de film “Carmen en Lola” zag in de bioscoop gingen we gisteren naar “And Then We Danced”. Twee bijzondere films met hetzelfde hoofdthema: het moeilijke leven van homo’s en lesbienne’s in bepaalde gemeenschappen. Carmen … Lees verder
Amarcord
Ik was vrijdag om 5 uur bij een Mis. Een mis waarin geen preek, geen collecte, geen consecratie en waarin ook geen communie was. Het was een mis die helemaal gezongen werd, hij was opgebouwd rond de hoofdbestanddelen Kyrie, Gloria, … Lees verder
Musica Sacra
Gisteravond waren er op radio 4 drie concerten te horen zoals ze de afgelopen dagen in Maastricht hebben geklonken tijdens het festival Musica Sacra. Bij een van die drie opnames was ik aanwezig. Ik hoorde ook nog een ander concert … Lees verder
Ciurlionis en Jinpa
Čiurlionis dacht in klanken en in beeld. Elke toon was voor hem een kleur. Aan een schilderij gaf hij namen als adagio of fuga. Zeker bij de muziek die hij schreef van 1907 tot 1909 passen naar mijn gevoel ook … Lees verder
De Tweede Maasvlakte
Er bestaan zeeschepen ter grootte van een flatgebouw. Deze varen ook naar Rotterdam en meren daar aan bij gloednieuwe havens. Daar worden ze gelost. Binnenvaartschepen, treinen, vrachtauto’s varen en rijden af en aan om alles op te halen en verder … Lees verder
Monteverdi en het hof van Ferrara
Bij de dood van Baldesar Castiglione in 1529 liet keizer Karel V weten dat voor hem deze persoon een van de meest verfijnde mensen was geweest die hij gekend had. Waarschijnlijk had hij alleen maar diens boek gelezen, “het boek … Lees verder
Bauhaus
De eerste helft van de twintigste eeuw was een roerige tijd: je had maar liefst twee wereldoorlogen en er was natuurlijk de Russische revolutie en de Spaanse burgeroorlog. Maar ook in de wereld van de kunst was er van alles … Lees verder
Cinquecento
Cinquecento is de naam die de Italianen geven aan de zestiende eeuw. Cinquecento is ook de naam van een vocaal ensemble van vijf mannelijke zangers die a capella muziek uit die eeuw vertolken. Ze zijn deze week in Nederland en … Lees verder
De Cadenza van Isabelle Faust
Een cadens, of liever een cadenza in een soloconcert is een passage vlak voor het einde van een deel waarin de solist mag improviseren. Grote virtuozen in de klassieke periode konden zich daar lekker uitleven. Mozart dreef er de spot … Lees verder
Nubië
De Nijl is de levensader van met name landen als Soedan en Egypte. Vanaf een bepaald punt in het huidige Egypte naar het zuiden waren er een aantal plaatsen met grote stroomversnellingen in de Nijl. Schepen konden daar niet zomaar … Lees verder
De moderne Christen
Hierboven zie je de enigszins verfrommelde kaft van een boek dat ik enkele maanden geleden kocht: “De wereld vóór God” van Kees Alders. Ik heb het boek inmiddels twee keer gelezen. Het boek gaat over filosofie in de oudheid. In … Lees verder
De schetsen van Rubens
Rubens verluchtte boeken, maakte sculpturen, ontwierp tapijten, beschilderde plafonds en daarnaast maakte hij ook nog eens gewone schilderijen: eigenlijk kennen de meesten van ons hem voornamelijk van dat laatste. Maar wie wist dat hij bijna steeds op hout of doek … Lees verder
Iran, bakermat van onze beschaving
Wie heeft de afgelopen jaren de verschillende afleveringen van “Onze man in Teheran” van Thomas Erdbrink gezien? Het programma vertelt veel over de huidige cultuur en de veranderingen die er in Iran plaats vinden. Je kunt via NPOstart alle afleveringen … Lees verder
Einde eerste Wereldoorlog
Gisteravond bij “de Wereld draait door” merkte Peter Vandermeersch op hoe weinig aandacht er in Nederland was voor het herdenken van het einde van WO I. Waarom zou je ook: Nederland was in die tijd neutraal, het land was niet … Lees verder
Über Liebe und Hass
Sofia Goebaidoelina zei dat ze nog nooit een werk had geschreven met een boodschap, totdat ze bezig ging zijn met “Über Liebe und Hass”. Het werk ging in 2016 in premiëre, maar de componist was niet tevreden en ging er … Lees verder
De boodschap van Sofia Goebaidoelina
De Russische componist Sofia Goebaidoelina gaf mij in drie weken tijd drie keer een boodschap mee. De eerste keer via een interview in de Volkskrant op woensdag 29 augustus. Daar zegt ze: ‘Muziek herstelt de mystieke band met God’. De … Lees verder
Ave Maria
Wees gegroet Maria. Maria werd gegroet en vervolgens aangeroepen om hulp, als bemiddelaar tussen mens en God. Zij is populair geworden in de middeleeuwen en ze is dat nog steeds. Dagelijks worden er op talloze plaatsen kaarsen opgestoken met een … Lees verder
Petrus Venerabilis
In de Auvergne ligt een eind ten zuid-oosten van Clermont Ferrand het plaatsje Sauxillanges. In 944 vestigden zich daar in de pas opgerichte abdij Cluniacenser monniken. Een deel van deze abdij staat er nog. Foto gemaakt door Meria Geoian – … Lees verder
Museum Voorlinden
Al voor de tweede wereldoorlog bouwde Kurt Schwitters een huis van afvalmateriaal en beschouwde dat als een kunst-object. Bij de grote Kurt Schwitters-tentoonstelling meer dan tien jaar geleden in Boijmans werd dat huis nog een keer opnieuw opgebouwd en het … Lees verder
Hamlet
In Maastricht werd tot aan het begin van de twintigste eeuw in de gegoede kringen vooral Frans gesproken. Toneelstukken in de schouwburg waren dan ook vaak in het Frans. Er was nog een andere stad in Nederland waar dat ook … Lees verder
Jacob van Lennep
De afgelopen weken heb ik twee reïncarnaties van grote persoonlijkheden uit de negentiende eeuw ontmoet. De eerste was de voor mij vertrouwde Jos Habets, jarenlang kapelaan in een dorp in Zuid-Limburg. In zijn dagboek van 1877 schrijft hij op 8 … Lees verder
Het jaarboek van 1864
In Maastricht huurde ik met mijn toenmalige vrouw van 1974 tot 1976 twee verdiepingen van een huis, de andere verdieping werd bewoond door een bejaard echtpaar. De verhuurder, een Belg, sprak slechts gebrekkig Nederlands. Tot mijn verbazing spraken de medebewoners … Lees verder
Sollazzo Ensemble
In de tweede helft van de veertiende eeuw,en nog lang daarna, waren er in grote delen van Europa bijna voortdurend pestepidemieën, dit na de eerste epidemie van 1348. Bijna niemand durfde het aan om de zieken te verzorgen of de … Lees verder
Stefan George, Richard Gerstl, Arnold Schönberg
Gisteren liep ik rond 12 uur in Amsterdam nabij een plek waar ik om half 2 wilde zijn in verband met een lezing en een concert in de Lutherse kerk. In de Athenaeumboekhandel zag ik veel interessante boeken liggen waar … Lees verder
Boulez, Livre pour quatuor à cordes
Toen Boulez bijna twee jaar geleden overleed was er veel aandacht voor zijn functioneren als dirigent. Als hij twintig jaar eerder was dood gegaan zou er waarschijnlijk vooral aandacht zijn geschonken aan zijn kwaliteiten als componist. In de jaren zestig … Lees verder
“Luft”
Wanneer raak je bij muziek in vervoering? Dat is voor iedereen anders. Sommige componisten willen dat afdwingen. Zoals Schönberg in het laatste deel van zijn tweede strijkkwartet. In het gedicht van Stefan George, waar ik eerder over schreef, werkt voor … Lees verder
Een zon die is ontploft
‘Onze zon gaat ontploffen’. De presentator herhaalde zijn woorden. De ongeveer 12 kinderen in de zaal lagen aan zijn lippen. “Wij gaan dan op in de zon. De zon wordt dan zo groot dat de hele aarde wordt opgeslokt’. Elke … Lees verder
De kwintencirkel 