-‘Alle hotels zijn vol…. O nee, ik zie een kribbe…… ik zie een koe en een schaap ……’
-‘3….. 2 …….1’ Jaaah! Jézus is geboren.

Gisterochtend liepen mijn vrouw en ik met onze oudste kleinzoon door het riet. Hij had een herdersstaf in zijn hand. Na een tijdje werd hij opeens Jozef. Zijn fantasie sloeg op hol. Kerstmis is dan wel allang voorbij, maar zoals zijn zusje van drie jaar nog regelmatig Sinterklaasliedjes zingt, zo speelt hij in zijn fantasie nog steeds graag het kerstverhaal na. Jezus werd geboren, en dat gebeurde in een wip: floep, daar was hij. De dag ervoor zat hij bij mij te kijken naar een foto die ik gemaakt had in het Bonnefantenmuseum, een foto van een schilderij van een Italiaanse kunstenaar die de geboorte van Jezus had geschilderd. Waarschijnlijk kwam hij daardoor die ochtend in het riet op dat idee. We liepen verder door het prachtige ochtendlandschap. Een heel eind verder kwamen we bij het eiland Solor, dat is een van zijn fantasielanden.

Solor is een mooi exotisch eiland maar waar wel Nederlands wordt gesproken, alhoewel met een behoorlijk accent. Dat kan hij perfect uitspreken. Het is geen Limburgs, geen Vlaams, geen Zuid-Afrikaans maar het heeft van dat alles iets weg. Hij is blij en straalt, het moet wel een prachtig eiland zijn. Het is trouwens geen eiland maar een schiereiland.

Hij kijkt regelmatig naar filmpjes die met het koninklijk huis te maken hebben. Want zo maar uit het niets kan hij een scene uit zo’n film gaan naspelen. Vooral plechtigheden vindt hij erg boeiend. Zoals de doopplechtigheid van Willem-Alexander. Om dat zo echt mogelijk te maken gebruikt hij een pop. Deze krijgt een doopjurk aan en er worden plechtige woorden uitgesproken. Grappig is dat hij nu ook teksten erbij fantaseert, althans ik hoorde hem dingen zeggen die volgens mij in het echt nooit gezegd zijn. Hij weet dat Claus in het begin niet geaccepteerd werd. Hij doet de stem van Claus na en heeft het over zijn eigen Duitse verleden. Het typische accent van Claus wordt perfect geïmiteerd. En na de doopplechtigheid moet de kleine Alexander verzorgd worden. Dat doet hij liefdevol met een flesje. Het had trouwens net zo goed Jezus in de kribbe kunnen zijn..

Dat verhaal komt natuurlijk voort uit de huwelijksplechtigheid van Claus en Beatrix, toen er rookbommetjes naar de koets werden gegooid, toen er werd gejoeld maar tegelijk ook “Oranje boven” werd gezongen. Die scene heeft hij dus ook gezien en die doet hij af en toe na. Hij is dan Claus die voor het raampje van de koets zit te zwaaien, maar intussen hoor je afwisselend joelende mensen en zingende mensen. En Claus maar zwaaien. Als je niet weet waar het over gaat denk je dat je in een slechte film terecht bent gekomen. Het klinkt akelig, een soort massahysterie, als van voetbalsupporters, met daar tussen door flarden “Oranje boven”. Claus blijft intussen minzaam kijken en zwaaien.. Het deed me denken aan de marktscene van het ballet Petrouchka op muziek van Igor Strawinsky. Je hoort daar flarden van marktgeluiden, een draaiorgel en nog andere dingen, die elkaar overlappen. Geniaal gecomponeerd. Hieronder een heel klein stukje daar uit.

Hoe fascinerend en mooi ook, dat mijn kleinzoon zo fantaseert: het gebeurt ook op momenten dat de buitenwereld hier niet op staat te passen. Bijvoorbeeld op de terugweg naar zijn ouders, in de auto. Terwijl zijn broertje en zusje iets tegen opa en oma willen vertellen. En hij gaat intussen maar door met zijn “provo-geluiden”, je wordt er knettergek van. ‘Kan het wat zachter’ heeft tot gevolg dat hij vijf seconden iets minder geluid maakt, maar ja: zacht joelen, hoe doe je dat? Vragen om te stoppen helpt niet. Gebieden om te stoppen maakt dat hij even schrikt en stil is, maar “zijn film” was nog niet af. Hij gaat weer door. De auto stil zetten en zeggen dat je pas weer gaat rijden als hij stopt: zo gauw je gaat rijden gaat hij gewoon weer door. Het is duidelijk onmogelijk voor hem om dan te stoppen. Die inwendige film moet eerst af zijn. Je kunt hem het beste maar laten tot je bent gearriveerd. Als zo iets vlak voor het eten bij ons gebeurt weet ik trouwens een probaat middel:
-‘Je kunt nu beginnen met tellen.’
Hij begint onmiddellijk tot honderd te tellen. Het tellen-ritueel vlak voor het eten is nog net iets belangrijker, daar moet alles voor wijken. Maar ik stel me voor hoe moeilijk het moet zijn als hij bijvoorbeeld in zo’n eigen film terecht komt op het schoolplein, of in de gymzaal. Ik heb met de juffen te doen..

Afgelopen dagen waren voor hem en ook voor ons een feest. Hij had anderhalve dag mogen logeren. We hadden overal de tijd voor, hij bleef maar zingen, piano spelen en fantaseren. En vragen stellen. Bij een blinde vriend heeft hij het principe van braille geleerd. Dat vond hij reuze interessant.

Bij het weggaan pakte hij de twee handen van mijn vriend vast en voerde met hem een soort dansje uit. Een brede grijns verscheen op allebei de gezichten. Mijn kleinzoon is dan zo ontwapenend dat hij iedereen voor zich weet in te nemen. Hieronder een kleine geluidsopname. Hij speelt met autootjes en zingt in zichzelf terwijl wij met elkaar praten. Even later improviseert hij een melodietje aan de piano:

’s Middags kwam papa hem halen om hem mee te nemen naar zwemles. Dat laatste was denk ik nog niet het ergste. Maar hij moest schakelen. Opeens was papa er weer, wat hij leuk vindt maar waar hij dan opeens weer aan moet wennen. Dus tranen met tuiten, hangend tegen papa aan. Zijn grote blijdschap slaat in een keer om in een levensgroot verdriet. Zijn vader vertelde ons dat hij, en ook zijn broer, dat als kind ook hadden.

Nu is hij weer naar school. Het eiland Solor heeft weer plaats gemaakt voor andere dingen. Het kerstverhaal zullen ze daar nu wel niet meer vertellen. De herdersstaf ligt in het riet. Maar: na school maakt hij vast weer een mooie tekening. Zoals deze. In hooguit vijf minuten was hij klaar. We zien Willem-Alexander en Maxima, op weg naar de huwelijksplechtigheid.