De maan draait om de aarde, de aarde draait om de zon, de zon draait om de kern van onze melkweg, onze Melkweg beweegt rond de kern van onze melkwegcluster en zo zou je theoretisch door kunnen gaan. Tot zover is alles “normaal”. Maar: we weten dat niet alles even mooi beweegt. Bijvoorbeeld in ons zonnestelsel hebben niet alle manen een mooie ellipsvormige baan. Sommige bewegen zelfs de verkeerde kant uit zoals Deimos, een van de manen van Mars. Ook andere bewegingen zijn soms afwijkend. De planeten draaien om hun as, allemaal in een vlak dat verklaard kan worden uit de ontstaansgeschiedenis van het zonnestelsel. Maar de richting van de draaïing van Uranus wijkt hier sterk van af. Veel afwijkingen kunnen verklaard worden, zo zijn sommige manen van planeten eigenlijk ingevangen asteroïden of er hebben in het verre verleden botsingen plaats gevonden waardoor de banen uit het lood geslagen zijn. Het lijkt logisch dat dit soort ongelukken overal kunnen gebeuren, maar hoe verder weg in het heelal, hoe moeilijker dat te zien of te meten valt. 500 miljoen jaar geleden was het dwergmelkwegstelsel Sagittarius gevaarlijk dicht in de buurt van onze melkweg en het zou zo maar kunnen zijn dat dat toen tot een ongeluk heeft geleid. (Amina Helmi, sterrenkundige in een artikel van George van Hal in de Volkskrant van vrijdag 21 september 2018). Men is nu bewegingen van sterren in onze melkweg op het spoor gekomen die anders zijn als eerder logischerwijs gedacht werd en de botsing (of het schampschot) van ons melkwegstelsel met Sagittarius zou daarvoor een verklaring kunnen zijn. Door van miljoenen sterren de posities en de snelheden te meten is men hier achter gekomen. Tussen 300 en 900 miljoen jaar geleden in ieder geval moet er iets heftigs gebeurd zijn.

Over dit dwerg melkwegstelsel lezen we nog het volgende op een site van de nasa: het is een van de meest recent ontdekte leden van de Lokale Groep en bevindt zich momenteel in een zeer nabije ontmoeting met ons Melkwegstelsel.  Het is verrassend dat de dwerg tot nu toe niet lijkt te zijn verstoord door de nabijheid van zijn grote broer. Dit feit is een aanwijzing voor de ongewoon hoge concentratie van donkere materie in dit kleine stelsel. Het is een vrij oud sterrenstelsel met weinig interstellair stof en bestaat grotendeels uit oudere en metaalarme sterren. Toch zijn er ook gebieden in dit stelsel met sterren van een leeftijd van slechts enkele honderden miljoenen jaren, die wel veel metaal bevatten.

Wat is het gevolg van al die klappen? In ons zonnestelsel is er een zeker evenwicht bereikt doordat alle banen van de planeten op elkaar inwerken.  Maar na een botsing moet alles weer een nieuw evenwicht bereiken. Dat zal ongetwijfeld in het hele zonnestelsel voortdurend doorwerken. Veranderingen op aarde kunnen plotseling zijn door de inslag van een grote meteoriet. Maar een gebeurtenis een eind verder in het zonnestelsel zal ook zijn invloed hebben, alhoewel dat waarschijnlijk een meer geleidelijke verandering tot gevolg zal hebben.

En hoe zit dat op micro-niveau? Wat voor gevolgen hebben moleculaire of atomaire “rampen”? Misschien moet het wel zo zijn, hoort het er gewoon bij. Zoals vrede pas zin heeft als er ook af en toe oorlog is. Zoals er ook in de natuur voortdurend nieuwe evenwichten tot stand komen. Zoals alles lekker gaat ruiken na een stevig onweer.