Op mijn computer had ik ingelogd bij youtube en het tweede pianoconcert van Rachmaninov werd gespeeld.
-‘Wat is dat?’ vroeg mijn oudste kleinzoon nieuwsgierig. Hij bleef enkele minuten kijken, toen had hij het alweer gezien en ging hij verder spelen. Hij had zich verkleed als bisschop, was omhuld met een deken en had een papieren mijter op zijn hoofd die ik voor hem had gefabriceerd.

Een uur later wilde hij een orkest formeren. Hij had nodig: een dirigent, publiek, orkestleden en een pianist. Alle vacatures waren nog open, alleen die van pianist, die was al vergeven. Hij zelf wilde de piano bespelen. Alleen zijn twee jaar jongere broertje en ik waren aanwezig. Ik kreeg de kop van een fluit in mijn handen gedrukt en moest onderdeel van het orkest zijn. Zijn broertje had niet zo veel zin maar deed dan toch maar mee: hij kreeg een schellenraam. De pop Basje zou moeten dirigeren, alleen die bleef niet staan, hij viel alsmaar om. Ik wist hem klem te zetten tussen een stoel en een doos. Hij stond er klaar voor. Jammer genoeg was er geen publiek, maar als oma straks thuis kwam kon die misschien publiek zijn.

De pianist kwam op, maakte een buiging, ging achter de piano zitten en begon te spelen. Het orkest viel gelijk in en vooral het slagwerk liet zich uitbundig horen. Af en toe keek de pianist een beetje verstoord naar het orkest. Toen het stuk was afgelopen was een van de orkestleden verdwenen, die vond het denk ik niet zo’n erg boeiend pianoconcert. De pianist was niet tevreden maar misschien zouden we het de volgende dag als oma er ook was nog een keer kunnen over doen.

De volgende dag was oma er. De pianist had precies in zijn hoofd wat hij wilde. Weer was Basje de dirigent, dat was goed bevallen. Nu waren er ook poppen als publiek, zijn jongere zusje bespeelde de djembé, zijn broertje de kop van de fluit, opa tokkelde op de cither en oma schelde het schellenraam. Alles mislukte, nog voordat de pianist zijn buiging had gedaan begonnen sommige leden van het orkest al te spelen en niemand leek te luisteren naar de solist. Huilend en krijsend verliet deze de zaal. Opa opperde dat opa misschien dirigent zou zijn?

Het ging iets beter maar toch kon de pianist er ook nu weer alleen maar om huilen. Toen zou oma nog een poging wagen. Zij liet als dirigent alle instrumenten een voor een spelen maar: zó zat dat stuk toch niet in elkaar! De pianist ging compleet over de rooie. Het concert eindigde in een ware rel. De premiere van de Sacre was er niets bij.

Muziek maken  is voor mijn oudste kleinzoon gewoon een spelletje, het is niet iets dat spontaan kan ontstaan. Hij heeft het verloop van het spel van te voren al helemaal in gedachten en daar mag niet van worden afgeweken. Net als bij voetballen. Hij heeft een soort film in zijn hoofd van een voetbalwedstrijd en speelt die film na, inclusief juichen en joelen. Een weglopende keeper, dat kan niet. Dat onderbreekt zijn film en hij wordt woedend. Iedereen die mee doet is feitelijk slechts een soort figurant in zijn film. Ook de spelregels, die moeten altijd op dezelfde manier. Of nee, laatst verzon hij zelf een nieuwe spelregel. Als je aan de rechterkant de bal uit schopt dan mag hij ingegooid worden naar jezelf. Aan de linkerkant mag dat niet, dan gooi je naar iemand anders. Dat verzint hij dan en vanaf dan is dat een spelregel. De figuranten hebben dat maar te slikken.

Zo waren er vooral afgelopen woensdag enkele “spelletjes”, muziek maken en voetballen, die hij zich heel anders had voorgesteld. Gelukkig heeft hij daarna nog lekker een half uurtje in zijn eentje gespeeld met het kneedzand, Hij maakte het eiland Solor met een hoge vesting in het midden. En babbelde en fantaseerde dat het een lieve lust was. De dag eindigde vredig. De volgende week wil hij toch weer een keer een pianoconcert uitvoeren. Maar dan mogen zijn broertje en zusje niet mee doen…