Veel mensen kennen het beroemde tapijt van Bayeux. Dat is gemaakt in 1068 en toont de slag bij Hastings, waarbij Willem de Veroveraar vanuit  Normandië Engeland binnen viel. Als je bovenstaand tapijt bekijkt dat zo’n 350 jaar later is gemaakt denk je in eerste instantie dat er ook zo iets is afgebeeld. Het hangt tegenwoordig in het museum voor toegepaste kunst (MAK) in Wenen. Waar het tapijt van Bayeux maar liefst 70 meter breed is gaat het hier om een fragment van een tapijt van 2,5 meter breed. Hoe groot het origineel is geweest is niet bekend. Het tapijt is afkomstig uit Strassbourg. In 1420 was dat een stad die sterk in opkomst was. De bouw van de gotische kathedraal was in 1179 begonnen en werd in 1439 afgerond. Inmiddels hadden zich talloze kunstenaars in de stad gevestigd.

Er op staat een merkwaardige afbeelding, het blijkt geen historische afbeelding te zijn zoals we zien in Bayeux. Het tapijt heeft in Wenen de naam: Gastmahl der Wilden Leute und Erstürmung der Minneburg gekregen. Het object kwam ter sprake bij een les over de internationale gotiek bij de cursus middeleeuwse kunst en cultuur die ik op dit moment volg. “Wilde Leute”, of “wildemannen” werden in die tijd vaker afgebeeld. Oorspronkelijk hadden ze een uiterst negatief imago, ze werden gezien als een soort struikrovers die in het wild woonden en die er uit zagen als behaarde beesten zonder kleren. Steeds meer werd dat beeld van de wildemannen positiever, het waren mensen die nog dicht bij de natuur stonden, net als kluizenaars. Zo werd ook Maria Magdalena als een “wildevrouw” uitgebeeld met allemaal haren over haar hele lichaam. Dit naar aanleiding van de legende dat ze de laatste dertig jaar van haar leven in een woestijn in Frankrijk geleefd zou hebben.

De wildemannen op dit tapijt hebben niet duidelijk haren van top tot teen, maar ze hebben een soort gestreept pak aan, dat dan wel loopt van hun nek tot aan hun blote voeten. Het zijn geen wildemannen, ze hebben zich verkleed als wildeman. En ze hebben zich ook verkleed als hoogstaande edellieden. Op een draak zit een koning. Daar achter zien we nog enkele draakachtige beesten en een leeuw. In hun handen dragen de zogenaamde wildemannen wapentuig dat ze zo uit het bos hebben gehaald, takkenbossen met bloemen er aan. Ook op de punt van een lans zit een bloem.

Ze stormen op een burcht af waar ze worden opgewacht door ook weer wilde edellieden die hen verwelkomen met: ook al weer bloemen. Op twee banderollen kunnen we (gedeeltelijk) lezen wat de twee vechtende partijen elkaar te melden hebben. Het lijkt alsof de afbeelding een soort parodie op het hoofse leven is. In hoofse kringen werd er vooral ook met woorden gevochten, met gedichten en men maakte elkaar het hof op een elegante manier. Op het linker deel zien we iets van dat ze van “dat ze van plan zijn buit te gaan halen” (but gewin). Op het rechter zien we “dat de burcht goed beschermd is” (wol behut)

Behalve de ruiters op hun draken en leeuw ziet ook het struikgewas beneden in beeld er merkwaardig uit. Je ziet meerdere dieren, een wolf, vos, konijn, een grote vogel, een eekhoorn. Gedeeltelijk half verstopt maar ze lijken er meer opgeplakt dan dat er iets realistisch van uit gaat. Een soort kinderlijke weergave.

De ophaalbrug bij het kasteel is omhoog getrokken en je ziet vissen zwemmen in de gracht. Ook weer heerlijk kinderlijk.

In de tent links wordt gegeten en enkele dienaren trekken nog aan een touw om de tent overeind te houden. Links van die tent zie je nog een gedeelte van een andere burcht met daaromheen eveneens een gracht. De burcht heeft de naam: “In Rosenblut(?)” (Rozenbloesem?) Hier lijkt het er vreedzaam aan toe te gaan. Je ziet een soort prinses met in haar hand een waaier. Boven op de burcht staat een speelman met een blaasinstrument.

Het geheel moet wellicht een soort toernooi voorstellen.

Koningen en ridders gaan mekaar zogenaamd als gekken te lijf, verkleed dus als wildemannen, gezeten op een draak of een ander wild beest. De hele wereld lijkt trouwens wel een gekkenhuis. Maar uiteindelijk moet je om alles lachen, de heren imponeren elkaar slechts met takken en met bloemen. Het is gewoon onderdeel van een hoofse klucht. Zoals het  spel dat in Maastricht in de Maas werd opgevoerd waarschijnlijk al vanaf de middeleeuwen en waarvan we een verslag hebben uit 1717

Zo kun je lekker fantaseren over het hoofse leven bij een feest aan een hof. De heren en dames namen het er goed van en voor hen werd een toneelstukje opgevoerd. Met onschuldige wildemannen.

Vannacht heeft Trump raketten afgeschoten op een vliegveld in Syrië. Zou ik dat ook maar als een klucht kunnen beschouwen. Het gaat hier niet om lansen met een bloem aan de punt. Voor Trump lijkt het misschien nog een spel. Maar ik ben bang dat dit spelletje in tegenstelling tot het tafereel op het tapijt nog een zeer vervelend staartje gaat krijgen. Hoofse omgangsvormen zijn ver te zoeken bij de hedendaagse wildemannen.