Al weken verheugt hij er zich op, maar nu gaat het dan eindelijk bijna gebeuren: mijn oudste kleinzoon mag op een écht orgel spelen! In een kerk waar een zwager die organist is speelt en studeert. Wat ga je later worden? Nu is het steeds vaker: organist! Alhoewel machinist ook nog een mogelijkheid blijft. Dus als hij bij opa en oma is en vlak voor het naar huis gaan nog een filmpje mag kijken wordt het: of een film over treinen, of een film waarbij een organist speelt.
Er klonk weer een orgelstuk.
-‘Wat speelt hij, wat is dit?’ Hij wil van elk stuk dat hij hoort meer weten. De organist speelde in dit geval een improvisatie, maar die begon heel duidelijk met een bestaand gezang, waarschijnlijk iets dat voor de kerkgangers een bekend lied was. Zo leg ik hem dat dan uit. Daarna ging deze organist improviseren. Hij heeft deze zelfde film nu enkele keren bekeken en wat schetst mijn verbazing dat hij het stuk na ging spelen. Een mooi driedelig stukje met in het midden zijn eigen improvisatie. Dat is dan ook een echte improvisatie, iets heel anders als dat er in het filmpje klonk.
Bij het spelen zit hij zelf ook nog eens voortdurend te registreren. Op zijn keyboard is dat een kwestie van steeds een andere orgelklank kiezen, razendsnel drukt hij drie knopjes in: 065, en daar klinkt alweer een ander register. Ik moest ook een keer registreren. Maar ik ben niet zo snel, dus dan zei hij mij maar welke cijfers ik in moest drukken. Ook moest ik een keer orgel spelen en dan was hij de registrant. Voor we begonnen gaven we elkaar eerst een hand en toen begon het concert. Plechtig gaan zitten, en dan gewoon lekker improviseren, dat kan ik ook wel. Hij registreerde mijn improvisatie leuk!
Op het keyboard kun je ook door het instrument bestaande stukjes laten spelen. Je hoeft dan niets te doen. Het idee is dat je uiteindelijk die stukken ook gaat spelen. Er staan er misschien wel honderd in, hij kiest altijd klassieke stukjes. Daar luistert hij dan nauwgezet naar en gaat ze vervolgens na spelen. Niet stukje voor stukje, nee gelijk helemaal. Ik denk dat hij inmiddels zeker tien stukken op die manier al heel behoorlijk kan spelen. Je ziet hoe hij voortdurend luistert en zich verbetert, ook als de basnoot niet goed is. Alles zit al in zijn hoofd. Er is ook een mogelijkheid om het keyboard bijvoorbeeld alleen de bas te laten spelen, dan speel jezelf de rest. Dat heeft hij ook ontdekt. Geweldig: nu kun je het pedaal van een orgel laten horen, en dat intussen met je voeten zogenaamd meespelen. Dat doet hij dan bij dat stuk, maar ook bij andere stukken die hij gewoon met twee handen speelt laat hij zijn voeten meebewegen met de noten van de bas. Geweldig!
Het was feest zondag want we gingen eindelijk weer eens met de trein. Hij wilde naar Constantijn Huygens. Hij bedoelde: we gaan naar het zomerverblijf van Constantijn en zijn zoon Christiaen Huygens uit de zeventiende eeuw in Voorburg: Hofwijck.
-‘Weet je misschien al iets over Christiaen Huygens?’, vroeg de aardige mevrouw die ons opwachtte.
-‘Ja, hij heeft Titan ontdekt, de grootste maan van Saturnus.’
ik zag haar even aarzelen en enigszins perplex staan, zo van “mmm, dat zou best wel eens kunnen”. ‘Ja, en de ringen van Saturnus’, vulde ze aan. Mijn kleinzoon keek haar aan met een blik van “ja hoor, dat weet ik al lang.”
De eerste verdieping gaat helemaal over vader Constantijn Huygens, de beroemde dichter en secretaris van de Oranjes. Je kon een jas aantrekken uit die tijd die overeenkwam met een jas zoals de kinderen van Constantijn, dus ook Christiaen, indertijd droegen. Constantijn was erg muzikaal, hij speelde veel instrumenten, componeerde en wilde dat ook zijn kinderen een goede muzikale opvoeding kregen. Op de mouw waren 8 manchetknopen aanwezig. Zo leerden de kinderen terwijl ze naar deze knopen wezen “do re mi fa sol la si do” zingen en konden ze het solmiseren oefenen. Een uiterst effectieve methode! Mijn kleinzoon deed het ook en had er zichtbaar plezier in.
De logeerpartij was weer voorbij. Maar nu kijkt hij uit naar dat andere evenement: zelf spelen op een orgel!
Zie ook:
De kwintencirkel 
Pingback: Audio | De kwintencirkel