Wat is er vanavond op TV. Bij de commerciëlen:

• RTL4. Home alone, Amerikaanse comedy. Vriendenloterij. What women want, Amerikaanse film 2000.
• RTL 5. De modepolitie. Shock doc (sensatie programma).
• RTL 7. Ice road truckers. Dakar. Wereldkampioenschap Darts.
• RTL 8. Crime scene investigation. CSI : New York.
• Net 5. Willy Wonka & the Chocalate factory, musical. The witches GB 1990. The witches of Eastwick USA 1987.
• SBS6. Jack the Giant Slayer USA 2013. Hart van Nederland.

Gelukkig hebben we nog NPO 2. Vooral veel programma’s van NTR en VPRO vormen een weldadig contrast. Daarom is er de publieke omroep. Om te zorgen dat er ook nog programma’s zijn die niet bestaan dankzij hoge kijkcijfers. Die voortdurend laten zien dat er meer is dan dat.
Hetzelfde geldt voor de radio. Zo’n icoon van weldadigheid was voor mij het programma “Echo van Eeuwigheid” van de RKK. Zeer kundig en liefdevol samengesteld. De titel wil ons laten horen hoe al eeuwen lang componisten zich hebben laten inspireren door het Christendom. Of je nu gelovig bent of niet, telkens weer merk ik dat religieuze muziek vaak veel intenser en diepgaander is dan wereldlijke muziek. Vaak muziek met een grote schoonheid en kracht.
Maar het is muziek voor een kleine minderheid. De meeste mensen snappen de muziek niet, hij is te moeilijk, staat te ver van ons af. Op enkele stukken na dan. De Mattheüs Passion van Bach, het Requiem van Mozart of Fauré, het Ave Maria van Schubert. Maar er is zoveel meer. Muziek van voor 1700 of van na 1900 is eigenlijk bijna altijd te moeilijk voor het grote publiek. Deze muziek past niet in het plaatje “muziek voor miljoenen”. De luistercijfers worden dan te laag.

De vorige week was de laatste uitzending van “Echo van Eeuwigheid”. De RKK moest van de overheid stoppen, kleine omroepen zijn relatief te duur. KRO-NCRV zou een deel van de programma’s overnemen. Zo ook “Echo van eeuwigheid”, maar met een nieuwe presentator, samensteller en een nieuwe naam: “Muziek tussen hemel en aarde”.

Wat een verarming. Verschrikkelijk. Ja drie keer Bach, twee keer Händel. Dat doet het altijd wel. Maar ook onzin muziek van Marin Marais, wat mij betreft misschien wel de grootste muzakcomponist van zijn tijd. De “modernste” muziek was een stuk voor piano van Liszt. Een slecht stuk met een liedje er in verwerkt. Als ze nu nog een van de Pélerinages hadden gedraaid. Op het einde van zijn leven probeerde Liszt religieuse diepgang te bereiken, maar dat was bij dit stuk absoluut niet te horen. Ja, gelukkig ook mooie muziek van Vittoria en Sweelinck. Maar als klap op de vuurpijl: de presentator gaf een voorbeeld hoe je de zondagochtend kon “beleven”. Met de geur van croissantjes en de klanken van een Concerto Grosso van Händel. Nu de luisteraar nog. “Wat is uw zondagochtendmuziek?” Hij wil het graag weten…

Ik mis Echo van Eeuwigheid nu al. De vaste luisteraars zullen waarschijnlijk massaal afhaken. Er komt vast een nieuw publiek. Het publiek dat ook naar “de klassieken” met al zijn spelletjes van Avro-Tros luistert.

Hieronder een lijst met de prachtige muziek die “Echo van Eeuwigheid” 27 december, de laatste uitzending, uitzond. Stuk voor stuk de moeite waard. Je kunt de uitzendingen terug beluisteren. Dus ook deze.

• Sviridov, Georgi Pesnopenja i molitvi (Hymnen en Gebeden) – 7 – Strannoje Rozjdestvo (Mysterieuze Geboorte) Les Métaboles Warynski, Léobrilliant Classics95080
• Rosenmüller, Johann O nomen Jesu.Cantus Cölln & Concerto Palatino Junghänel, Konrad Deutsche Harmonia Mundi HMC 901861
• Händel, Georg Friedrich Il Trionfo del Tempo e del Disinganno – II, 28 – Aria: Tu del Ciel ministro eletto Lezhneva, Julia & Sinkovsky, DmitryIl Giardino Armonico Antonini, Giovanni DECCA478 6766
• Graupner, Christoph Ich bleibe Gott getreu (Cantate voor 2de Kerstdag 1719, GWV 1106/19) – 1 – Aria: Ich bleibe Gott getreu. Feuersinger, Miriam & Capricornus Consort Basel Barczi, Peter Christophorus CHR 77381
• Handl, Jacob Mirabile mysteriumstile antico. Harmonia Mundi HMU 897575
• Marchettus van Padua Ave corpus sanctum gloriosi Stefani / Adolescens protomartyr La Reverdie. Arcana A387
• Stölzel, Gottfried Heinrich Ich sehe den Himmel offen (Epistelcantate voor 2de Kerstdag) Schwarz, Briita & Voss, Henning & Kobow, Jan & Mertens, Klaus & Weimarer Barockensemble Rémy, Ludger. CPO999 668-2
• Anoniem Cypriotisch ca. 1390 & MacMillan, James Hodie puer nascitur Huelgas Ensemble & Koninklijk Concertgebouworkest Brabbins, Martyn RCO14001
• Soler, Antonio Sonata pastoral (nr.30) in D.Ares, Diego Harmonia MundiHMC 90223

Ik laat een stuk van bovenstaande lijst hier horen. Het motet Ave Corpus van Marchettus van Padua.

Wat een prachtig motet uit de veertiende eeuw. Nergens te vinden. Niet op youtube, niet op spotify. Wel bij dit programma. En zo heb ik jarenlang ongewone, prachtige muziek gehoord. Altijd met zorg geselecteerd in het kader van de kerkelijke tijd van het jaar. Met mooie toelichtingen. Liefdevol gemaakt. Hier de link naar het complete programma van 27 december.

http://www.radio4.nl/echovaneeuwigheid/uitzending/319784/echo-van-eeuwigheid

O wat mis ik het programma. Het voelt als het opheffen van het onafhankelijk toneel Rotterdam enkele jaren geleden. Dat gezelschap werd niet meer gesubsidieerd. Geleidelijk, stiekem, bijna geruisloos voltrekt zich een culturele revolutie in Nederland. Hoe meer Engelstalige (Amerikaanse) reclames in winkelstraten, kranten, radio, TV we zien, hoe minder diversiteit, kwaliteit, inhoud op radio en TV. Heeft niemand het door?