Ben je wel eens in de Notre Dame van Parijs geweest? Met zijn enorme galm? Eind zeventiende eeuw was André Campra daar “Maître de Chapelle”. In die tijd schreef hij o.a. een polyfone mis, a capella. Opvallend is dat al de overige liturgische muziek van Campra met basso continuo en vaak ook met solisten en orkest geschreven is, zoals gebruikelijk in die tijd. Is deze mis misschien nog een studie-object geweest uit zijn opleidingstijd in Aix en Provence? opperde Wilko Brouwers. Dit bij een concert van het “Monteverdi Kamerkoor Utrecht” gisteren in de Lutherse kerk van Utrecht. Maar het is prachtige muziek. Voor mij toch echt wel barokmuziek, ook al is het geschreven op de ouderwetse a capella manier van de zestiende eeuw. Ik vraag me af hoe dit geklonken heeft in de Notre Dame. Echt polyfoon was het niet, vaak begonnen de passages met slechts twee stemmen in een homofone zetting. Daarna ontwikkelde de muziek zich dan tot een ook weer merendeels homofone zetting van drie of vier stemmen. Of soms hoorde je de afwisseling hoog- laag. Wel kwetsbaar en niet makkelijk om te zingen. Hier en daar een barokversierinkje. Ik denk dat het in Parijs ook goed geklonken kan hebben, net als in het mooie barokke Lutherse kerkje van Utrecht.

Wat biedt die kerk trouwens een heerlijke intieme ambiance, met veel mogelijkheden voor een koorconcert. De opstelling helemaal vooraan in de kerk, alle zangers in een lange rij,  bij het stuk “Four two” van Cage was een vondst. Het gaf een prachtig ruimtelijk effect. En wat een simpele partituur ontwierp deze avant-garde componist, met o zo spannend klinkende muziek. “Four”, de vier partijen van het koor, zongen lange tonen. Deze tonen begonnen per partij tegelijk en eindigden per partij ook weer tegelijk. Maar de sterkte varieerde. De zangers zongen elke toon op steeds andere klinkers en medeklinkers die samen het woord “Oregon” vormden. Door het kleine kamerkoor (gisteren waren er 17 zangers) kon je regelmatig de korische ademhaling horen, maar dat maakte de tonen alleen maar levendiger. De tijdsduur van het hele stuk was vastgelegd, maar binnen die tijd heeft de dirigent de mogelijkheid de lengte van de tonen per partij naar zijn gevoel, binnen zekere marges, zelf te regelen. Voor de zangers dus in spanning opletten op de handbewegingen van de dirigent en je uiterst concentreren op de mogelijke toon en klank van de volgende inzet. Het stuk werd nog niet perfect uitgevoerd, maar het was toch heel spannend om naar te luisteren en ook om naar te kijken.

Behalve muziek van Campra en Cage was er muziek van Ludo Claesen te horen. Ik had nog nooit iets van hem gehoord en ik ben nu gelijk fan van zijn muziek. Gezongen werden vier motetten, drie stukken a capella, een motet met een harp erbij. Harpist was het jonge muzikale talent Joost Willemsze, die bij een bepaalde passage ook “bongo” speelde op zijn harp. Oorspronkelijk is het stuk geschreven voor vibrafoon, bongo en koor a capella. De componist vond het goed dat de instrumentale partijen op harp werden uitgevoerd. Het absolute hoogtepunt van de avond was voor mij het motet “Gaudete”. Voortdurend contrasten, maar vooral ook stuwingen naar hemelse hoogtepunten. De galm van de kathedraal van Hasselt waar Ludo Claesen het kathedrale koor dirigeert zal het stuk nog hemelser maken. In de Lutherse kerk is er ook galm maar door de kleine ruimte blijft alles mooi doorzichtig. Het is een echt glorieus, blij en optimistisch stuk. Een spontaan applaus tussendoor leverde het op. Ook Cage mocht galmen. En bij de mis van Campra: denk in je fantasie de Notre dame van Parijs erbij. Proef en geniet met gesloten ogen van de majestueuse klanken van deze muziek.

Er zijn nog twee concerten met dit programma. Vanmiddag in Soest, over twee weken in Doesburg. Zelden gehoorde muziek op een verrassende manier bij elkaar gebracht. Een dagje Doesburg?  Doen.