Mijn vrouw geeft aan mijn oudste kleinzoon drie dagen in de week les, dat wil zeggen ze helpt hem met zijn huiswerk. Dat is allemaal erg goed en duidelijk geregeld op zijn school. Hij vindt alles leuk, behalve rekenen. Alles gaat met plaatjes en die plaatjes vindt hij op zich veel interessanter dan de er achterliggende som. Hij wil snel weten wat het trucje is en dan: klaar. Maar helaas, dat trucje is niet steeds hetzelfde. Hoe kun je hem op een speelse manier toch inzicht geven? We hebben daarom op initiatief van mijn vrouw winkeltje gespeeld met zijn allen. Iedereen vond het leuk, behalve hij, om wie we het deden… Hij doet zijn best, maar slechts met vrolijke tegenzin doet hij mee. Deze ingang blijkt niet te werken. Maar al het taal- en schrijfwerk gaat goed en dat vindt hij ook leuk.

-‘Opa, kun jij dit lezen?’
Hij liet me een pagina zien met een door hem zelf handgeschreven tekst.
-‘Poe, dat vind ik lastig.’
Ik begon snel hardop te lezen en bewoog intussen met mijn vinger mee. Ik las met veel expressie alsof er een spannend verhaal stond en probeerde van zijn onzin-stukje iets te maken.
-‘Weet je welke taal dit is?’ vroeg hij mij.
Ik had geen flauw idee.
‘Het is gewoon oud-Nederlands. Dat kun je lastig lezen,’ zei hij triomfantelijk.

Hoe was hij daar nu weer op gekomen? Maanden geleden had ik hem een keer een handgeschreven tekst uit de zestiende eeuw laten zien en hem verteld hoe moeilijk je dat kon lezen. Hij luisterde toen wel, maar kwam er nooit meer op terug. En nu: floep, vanuit het niets! De vorige week heeft hij ook Chinese tekens gemaakt. Die waren wel echt. Er lag een minutieus papiertje met een handleiding in het Chinees, afkomstig van een verder overigens waardeloos Chinees bouwpakket (waar ik het nu niet  over zal hebben) in de kamer.
-‘Wat zijn dat voor tekens?’
-‘Dat is Chinees.’
Dat vond hij blijkbaar zo intrigerend dat hij dat was gaan natekenen.

Een van de huiswerkopdrachten van deze week luidde: “schrijf een brief aan de juf.”
Mijn vrouw vroeg of ik dat met hem in een tekstverwerker wilde doen. OK dan, dat vond hij leuk. Elke zin verzon hij zelf, inclusief leestekens. Na ‘lieve juf Daphne’ – Opa hoe schrijf je Daphne? – kwam er gelijk een concrete vraag aan zijn juf: ‘Ik ben benieuwd of  we nog de x  c  y  q  nog gaan  leren. Ik  kan  gewoon  niet  wachten tot  we  die  letters  gaan   leren.’
Met spaties is hij erg gul. De woorden moeten duidelijk los van elkaar staan.
‘Maar   ik vindt  je gelukig wel lief. Hee vindt jij mij ook lief?’
Hoe je vind moet schrijven vroeg hij niet. Hij tikte het in dit geval tot twee keer fout in. Ik denk dat hij al snel wil weten wanneer je het zus of zo schrijft maar ik liet het nu maar even.

Hoe anders is het dus met taal, schrijven en lezen dan met rekenen. Toen hij een tijdje boven was om op het keyboard te spelen viel me opeens op dat ik geen geluid meer hoorde. Ik liep naar boven. Hij had het keyboard uitgezet en lag op de grond te lezen, in mijn studeerkamer. Hij las uit het boek: “Het hof van Willem van Oranje.” Willem van Oranje, die kent hij wel en een foto van zijn portret dat op de voorkant van het boek staat had hij uiteraard gelijk herkend.
-‘Opa wat is een hof?’

Ik vertelde hem over een hofhouding en hoe de mevrouw die het boek geschreven had, had uitgezocht hoeveel mensen Willem van Oranje in dienst had en wat die allemaal zoal deden. En ook wat ze allemaal aten, gewoon door de week of bij een feestje.
-‘So hei!’
Ik vertelde dat Willem van Oranje erg rijk was maar doordat hij ruzie had met de Spaanse koning heel veel dingen die van hem waren moest afgeven. Zelfs hele paleizen. Op de kaft stond ook een afbeelding van zijn paleis in Brussel. Dat vond hij erg indrukwekkend. Dat pikte de koning van Spanje zomaar in.
‘Waren alle mensen toen zo rijk?‘
Ik vertelde dat heel veel mensen heel erg arm waren. Sommigen waren zo arm dat ze helemaal niets te eten hadden en dan werden ze maar soldaat. Dan kregen ze tenminste nog wat te eten.
-‘Dat is niet eerlijk.’
Ik zei dat het ook nu nog steeds niet erg eerlijk verdeeld was over de wereld maar dat het in Nederland gelukkig best wel aardig geregeld was.

Met duplo ging hij een kasteel bouwen, ook buiten in het zand ging hij een kasteel bouwen en ook bij zijn ouders bouwde hij met zijn broertje een kasteel met blokken.

Maar hij ging geen kasteel tekenen. Hij tekende een flink aantal treinen. Onder meer een trein in station “Hollandsche Rading.” Opa, ik heb “Hollandsche Rading met sch geschreven. Dat komt omdat het geschreven is in oud-Nederlands. Samen met broer, zus en moeder was hij bij dat station geweest om treinen te kijken. Daar is trouwens het coronavirus weg…

Maar hij tekende ook station Rotterdam Centraal en Rotterdam Blaak. In Blaak stonden vijf mensen op het perron. Dat waren hij zelf met broer, zus, opa en oma. Allemaal waren ze treinen aan het kijken.

-‘Wanneer leefde Schumann?’
Hij speelde op de piano uit “Album für die Jugend” het liedje waar ook “Hij komt, hij komt die goede Sint” op is gebaseerd. En net als bij Schumann speelt hij het liedje met links de melodie en rechts de begeleiding. Ik help hem er helemaal niet mee. Dat wil hij niet. Op zijn eigen en ook op ons keyboard staan heel veel muziekjes. Je tikt een nummer in en dan hoor je een liedje dat vervolgens in een soort repeteermodus wordt herhaald. Dus ook dit liedje. Bij ons tikt hij bijna uitsluitend cijfers in van klassieke muziekstukken en hij vraagt dan aan mij wie dat gemaakt heeft. Dan luistert hij een aantal keren achter elkaar naar de betreffende melodie en vervolgens gaat hij het proberen na te spelen. Allemaal op zijn gehoor. Zo is hij onder meer bezig met de sonate facile van Mozart en met de titelsong van Pippi Langkous. Zijn zusje wordt daar altijd helemaal blij van. ‘Pippi Langkous!’ zegt ze dan glunderend.

Morgenochtend krijgt hij weer rekenles. Dat moet dan maar. Verder heeft hij het reuze naar de zin. Maar wanneer is dat rotvirus nu weg? In ieder geval moet je altijd je handen wassen met zeep. In elke taal schrijf je dat anders.