Een ensemble dat zich al vroeg intensief ging bezig houden met met het interpreteren van heel oude Middeleeuwse muziek is “Sequentia”. Dit ensemble werd in 1977 opgericht door Benjamin Bagby en Barbara Thornton. De laatste overleed helaas al in 1998, maar Benjamin Bagby is nog steeds de bezielende leider. Dat hij dat doet met veel overtuigingskracht zagen we gisteren bij een concert in het kader van het festival Oude Muziek. We zaten in Cloud nine, een zaaltje in de nok van Tivoli Vredenburg. Dat het ensemble na bijna 35 jaar nog steeds bestaat is vast en zeker te danken aan deze Benjamin Bagby. Hij schijnt ook veel cursussen te geven.

Maar ook de andere muzikanten mochten er wezen, waarbij met name zangeres Hanna Marti (rechts op de foto), die ook harp speelde, me erg aansprak. Wat een prachtige en natuurlijke stem, en wat een vanzelfsprekendheid waarmee ze alles overbracht!

Het was erg fijn dat de vertaling van de gezongen teksten op de achtergond werd geprojecteerd, je kon zo alles moeiteloos in de verder verduisterde ruimte volgen. Afgezien van de muziek, die los van de tekst al prachtig was, voelde je vooral ook door deze tekst de geschiedenis een stukje dichterbij komen. De tijd van de vroege middeleeuwen, een tijd die me al jaren fascineert. Bezweringen, toverformules, slavernij, vrouwen die proberen onder het juk van de mannenmaatschappij uit te komen. Ik had associaties met allerlei dingen. Met de waarschuwende kapitelen in Romaanse kerken, met de visioenen van Hildegard von Bingen, met een beeldje van de god Bes dat ik op een tentoonstelling enkele jaren geleden zag, een god die je huis moest beschermen.  En met een artikel dat ik schreef over remedies tegen ziekten en andere medische aandoeningen. We waren die middag even in een heel andere wereld. Het was een heerlijk en inspirerend concert.

Dit was het programma:

Oudhoogduitse ‘Merseburger toverspreuken’ 10de eeuw

• Eiris sazun Idisi, sazun hera duoder
• Phol ende Wuodan vuorum zi holza
• Angelsaksisch raadse: Biþ foldan dæl

Angelsaksische elegie

• Welund him be wurman wræces cunnade (‘Deor’)

Bezweringen om een huis te zegenen en een zwerm bijen te beheersen

• Wola, wiht, taz tu weist (Oudhoogduitse ‘Züricher huiszegen’)
• Fo ic under fot, funde ic hit (Angelsaksische bezwering ‘voor een zwerm bijen’)
• Kirst, imbi ist hucze! (Oudhoogduitse ‘Lorscher Bienensegen’)

Instrumentaal.

• In modo Magni (gebaseerd op ‘Saint Magnus hymn’, Orkney)

Angelsaksische raadsels voor geleerden

• Ic seah wrætlice
• Moððe word fræt

Angelsaksische elegie:

• Ic þis giedd wrece bi me ful geomorre (‘The wife’s lament’) (uit: Exeter Book, 10de eeuw)

Bezweringen om van wormen en stekende pijn te genezen

• Gang uz, nesso (Oudhoogduitse bezwering tegen wormen)
• Hlude wæren hy, la, hlude (Angelsaksische bezwering tegen stekende pijn)

Instrumentaal 9de eeuw:

• Stans a longe

Angelsaksische raadsels in de keuken en slaapkamer

• Ic on wincle gefrægn
• Ic eom wunderlicu with
• Hyse cwom gangan

Angelsaksische elegie

• Leodum is minum swylce him mon lac gife (‘Wulf and Eadwacer’)

Bezweringen om het bloeden te stoppen en ter bescherming tegen vergiftiging

• Tumbo saz in berke (‘Straatsburgse Tumbo-bezwering tegen het bloeden’)
• Christ unde Johan giengon zuo der Jordan (‘De Jordanese bloedneusbezwering’)
• Wyrm com snican (Angelsaksische ‘negenkruidenbezwering’ tegen vergiftigingen)
• Genzan unde Jordan keikan sament sozzen (‘Straatsburgse bloedbezwering’)

Twee elegieën

• Old Icelandic Grottasöngr
• Nú erum komnar til konungs húsa (‘Het molenlied van Frodi’s slavinnen’)

Hanna Marti zang, harp, Stef Conner zang, Norbert Rodenkirchen fluiten, harp.Benjamin Bagby zang, Angelsaksische harp en muzikale leiding

Ook op Youtube kun je muziek van hen terug horen: