We worden bespied! Maar het interesseert ons niet. We willen misschien zelfs graag in de gaten worden gehouden. Zoals veel mensen graag hun bonuskaart gebruiken. Onschuldige spionage: men wil slechts weten: wat eten we graag.

De mensen willen graag overal en alles in de gaten houden. Ook op nationaal of internationaal niveau. Om de aarde heen draaien duizenden objecten, de meeste zijn van mensenhand. Spectaculair is natuurlijk het ruimtestation ISS maar ook de nieuwste satellieten van Musk vallen op. De functie van al die satellieten kan heel verschillend zijn. Er zijn wetenschappelijke satellieten om bijvoorbeeld weer- en klimaatmetingen mee te verrichten. Er zijn communicatiesatellieten die navigatie met GPS mogelijk maken. Maar: er zijn vooral ook spionagesatellieten. Die willen de mensheid in de gaten houden. Daarnaast zijn er ook afgeschreven satellieten die geen functie meer hebben maar nog wel hun rondjes blijven draaien. En er zijn ingevangen rotsblokken die uiteindelijk terecht zijn gekomen in een baan om de aarde. Of er vliegen afgestoten raketonderdelen om de aarde heen. Linke soep: hopelijk zullen ze tijdig in de atmosfeer verbranden.

Maar gelukkig: al deze “satellieten” worden nauwkeurig in de gaten gehouden en hebben allemaal een nummer gekregen. Het systeem dat dit alles in de gaten houdt vanuit Amerika heet Norad, en zo zijn er duizenden Norad-nummers van allerlei objecten die om de aarde draaien. De meeste kun je niet zien, maar heel veel ook wel, zelfs met het blote oog. Als je in een mooie donkere nacht de hemel afspeurt zal je er gegarandeerd enkele binnen een half uur zien. Wil je gericht kijken dan is het programma Stellarium dat ik al eerder besprak erg nuttig. Ik heb een filmpje gemaakt om te laten zien wat er bijvoorbeeld gisteravond gedurende minder dan een minuut in het ZW te zien was. Blijf kijken, iets hoger dan het midden.

Dan zie je als je goed kijkt twee satellieten bewegen. De meest linkse is Norad 17295, oftewel de Cosmos 1812. Dat is een van de vele spionage-satellieten van Rusland die voortdurend om de aarde draait om van daaruit de omgeving tot in detail in de gaten houden. Hij is gelanceerd in 1986.

De tweede is Norad 26906, oftewel NOSS 3-1r. NOSS bestaat uit een serie satellieten die sinds het begin van de jaren zeventig van de twintigste eeuw elektronische inlichtingen voor de Amerikaanse marine uitvoeren. De NOSS-satellieten draaien in groepen in een lage baan om de aarde om radar- en andere elektronische uitzendingen van schepen op zee te detecteren en deze te lokaliseren. Deze satelliet is in 2001 gelanceerd en behoort daarmee bij de derde generatie van deze soort. Hij kan onder meer duikboten lokaliseren door de aanwezigheid van warm water in de boot te registreren. Het lanceerprogramma van deze spionage satellieten gaat nog steeds door, ook voor 2021 staan weer enkele lanceringen gepland, met uiteraard nog meer geavanceerde meetapparatuur aan boord. Een van de eerste NOSS-satellieten, eentje uit de NOSS-1 serie van 1976 zag er uit als op nevenstaande afbeelding. Dat deze satellieten zo goed te zien zijn komt waarschijnlijk omdat ze in een relatief lage baan draaien.

In de Volkskrant stond een uitgebreid artikel over Russische hackers die hun slachtoffers voor miljoenen weten af te persen. En we weten zeker dat er voortdurend allerlei informatie wordt verzameld, niet alleen om bedrijven af te persen maar vooral ook om gehackte data te analyseren en te misbruiken. Deze week werden ook enkele Russische spionnen uitgewezen die wetenschappelijke en technische informatie illegaal wisten te verzamelen in Nederland.

Als je naar die ogenschijnlijk onschuldige sterrenhemel kijkt wordt er zonder dat je het weet van boven af naar je terug gekeken. Gisteravond heel even vanuit een Russische en een Amerikaanse satelliet. Maar er zijn ook heel wat Chinese satellieten, en niet alleen maar met onschuldige bedoelingen. De hele aarde bestaat uit mensen die elkaar wantrouwen. En we wantrouwen niet alleen onze buren. De republikeinen vertrouwen niemand meer uit hun eigen land. Er is een president die zijn volgelingen van alles wijs maakt, ze ophitst en bij een demonstratie deze geweldzoekende massa begeleidt vanuit een helikopter en dreigend met hen mee vliegt. Hij gedraagt zich als een uit zijn baan geraakte satelliet zonder norad-nummer.

Ik kijk naar de sterrenhemel terwijl ik me realiseer dat deze hemel sterk verontreinigd wordt door Norad-objecten. Maar het is slechts een verontreiniging, een tijdelijke. Net zoals de mens slechts een tijdelijk stofje is op de aarde.