In de vakantie waren we een tijd in de Pyreneeën in het gebied Conflent. In dit deel van Frankrijk spreken veel mensen behalve Frans Catalaans, en alle plaatsnamen staan er zowel in het Frans als in het Catalaans. Hoe is dat zo gekomen? Daarvoor moeten we een hele tijd terug in de tijd. Karel de Grote wilde dat het gebied van de Pyreneeën een bufferzone werd om het net terug geslagen moslimkalifaat tegen te houden. Zo stelde hij een aantal grensmarken in, waaronder het graafschap Cerdanya (Cerdagne) . In de 9e eeuw was Cerdanya een van de heerlijkheden die vielen onder de Graven van Barcelona. Later werden door vererving, Capcir en Conflent aan Cerdanya toegevoegd. Het werd daardoor een belangrijk gebied. De graven van Cerdanya waren tevens patroonheren van verscheidene abdijen, waaronder die van Saint-Michel de Cuxa en van Saint-Martin-du-Canigou. Het geslacht van de graven stierf uit in 1117 en het graafschap werd geërfd door de graven van Barcelona. Het hele gebied was toen Catalaans.

800 jaar later waren de Pyreneeën weer onderdeel van een conflict, nu tussen Frankrijk en Spanje. Roussillon en Cerdanya hoorden nog steeds bij Catalonië, onderdeel inmiddels van Spanje. Maar Lodewijk XIV wilde de grens verder zuidwaarts verleggen en een goed verdedigbare linie van forten aanleggen. Zo kwam in 1659 na een dertigjarige oorlog, (waarbij overigens onder meer ook een deel van Vlaanderen bij Frankrijk kwam), het Spaanse Roussilon bij Frankrijk. Cerdanya werd in tweeën gedeeld: het noorden (inclusief Conflent) werd Frans, het zuiden bleef Spaans.

 In de restaurants in dit gebied zijn er veel Catalaanse streekgerechten te krijgen, zoals een speciaal soort gehaktballetjes of een crème brûler met anijs. En als je er culturele bezienswaardigheden bezoekt moet je je realiseren hoe de geschiedenis van dit gebied geweest is. Zo bezochten we Fort Liberiá. Dat was in de tweede helft van de zeventiende eeuw, de tijd van de zonnekoning, een belangrijk fort. Het werd aangelegd als onderdeel van de verdedigingslinie aan de rand van de Pyreneeën en om de stad Villefranche du Conflent te beschermen. De beroemde architect en koninklijk ingenieur Vauban maakte er een bijna onneembare vesting van die er nog steeds staat en nu is ingericht als museum. Ook de stad zelf, in de oudheid heette deze Villa Liberia, heeft nog steeds de vestingwerken uit de zeventiende eeuw. Vauban ontwikkelde deze waarbij hij de oorspronkelijke middeleeuwse vesting als basis gebruikte.

 In de stad zie je behalve de ommuring en toegangspoorten nog veel andere interessante dingen, zoals een prachtige zonnewijzer, met een extra onderdeel waardoor je de tijd per seizoen kunt corrigeren.

Verder zijn er uiteraard leuke winkeltjes en restaurants.

Vanuit de stad zie je op enkele punten hoog in de bergen het fort liggen. Je kunt het op drie manieren bereiken: lopende over een kronkelende grindweg, of met een jeep naar boven, of via een in de negentiende eeuw aangelegde trap die geheel onder de grond is weg gewerkt. Dit in een tijd dat het fort nog steeds als verdedigingswerk dienst deed onder Napoleon III. Deze laatste route namen wij op de terugweg: de trap met de 1000 treden (we kwamen uit op ongeveer 850…)

 Het fort bestaat uit meerdere verdiepingen, met nog het originele gietijzeren smeedwerk. Het kon onderdak bieden aan 800 soldaten die er enkele maanden in zouden moeten kunnen verblijven. Er waren ingenieuze systemen om water op te vangen en te bewaren, er was een bakkerij, een smidse, een kerk en er waren kerkers.

In een van de kerkers heeft zich een waar drama afgespeeld in de tijd van Lodewijk XIV. Twee vrouwen die belastende informatie hadden over een maîtresse van de koning werden er opgesloten en mochten met niemand spreken. De ene vrouw overleed er na 36-jarige gevangenschap, de andere na 44 jaar in de kerker opgesloten te zijn geweest. Ze werden begraven in een geul onder de latrine van de vestingwal.

 Alles wat je ziet is buitengewoon informatief. Het uitzicht vanuit de burcht is adembenemend mooi.